Moduły fotowoltaiczne osiągają najlepszą wydajność, gdy promienie słoneczne padają na nie pod kątem prostym. Ponieważ położenie słońca zmienia się w ciągu dnia, przesuwając się od wschodu do zachodu, kąt padania światła na powierzchnię paneli ulega zmianie, co może wpływać na ilość generowanej energii. Aby zminimalizować ten efekt i poprawić efektywność systemu, stosuje się specjalne mechanizmy śledzące ruch słońca, znane jako trackery fotowoltaiczne. Ich zadaniem jest automatyczne dostosowywanie pozycji paneli w taki sposób, aby przez jak największą część dnia były skierowane w optymalnym kierunku. Czym są trackery solarne? Jak działają?
Przeczytaj także:
- PV plug and play, czyli fotowoltaika do gniazdka. Na czym to polega?
- Panele fotowoltaiczne na ścianie – montaż, wydajność. Warto?
- Czyste Powietrze 2025
Czym są trackery fotowoltaiczne?
System nadążny, zwany trackerem fotowoltaicznym, to rozwiązanie, które umożliwia automatyczne dostosowanie położenia paneli względem słońca. Dzięki temu moduły utrzymują optymalny kąt nachylenia do promieniowania słonecznego przez większą część dnia. Pozwala to na zwiększenie ilości produkowanej energii. W porównaniu do tradycyjnych, nieruchomych instalacji, zastosowanie takiego mechanizmu może podnieść uzyski nawet o 30 procent.
Tracker fotowoltaiczny składa się ze stelaża, do którego mocowane są moduły oraz siłowników odpowiedzialnych za zmianę ich położenia. System działa dzięki sterownikowi, który analizuje dane z GPS lub czujników światła i na tej podstawie ustala optymalną pozycję paneli. Całość jest napędzana silnikami elektrycznymi, które sterują ruchem konstrukcji, zapewniając jej precyzyjne dostosowanie do aktualnego położenia słońca na niebie.
Jakie są rodzaje trackerów do paneli fotowoltaicznych?
Systemy śledzące ruch słońca można podzielić na dwa typy, które różnią się sposobem dostosowywania pozycji paneli. Wyróżnia się wersje jednoosiowe oraz dwuosiowe. Każda z nich oferuje inne możliwości zwiększenia wydajności instalacji fotowoltaicznej.
Tracker jednoosiowy umożliwia ruch paneli wzdłuż jednej osi, pionowej lub poziomej. Dzięki tej technologii moduły mogą optymalizować kąt nachylenia w ciągu dnia, co pozwala na zwiększenie uzysków energii nawet o 30 procent w porównaniu do tradycyjnej, nieruchomej instalacji.
Tracker dwuosiowy pozwala na jeszcze większą precyzję, ponieważ moduły mogą poruszać się zarówno w płaszczyźnie pionowej, jak i poziomej. Taki mechanizm umożliwia ustawienie paneli w pozycji idealnie prostopadłej do promieniowania słonecznego przez cały dzień, co przekłada się na jeszcze wyższą efektywność. Dzięki temu uzyski mogą wzrosnąć nawet o 40 procent względem standardowego systemu.
Jakie są zalety trackerów solarnych?
System nadążny znacząco poprawia efektywność instalacji fotowoltaicznej, ponieważ umożliwia optymalne ustawienie paneli względem słońca. Dzięki automatycznemu dostosowywaniu kąta nachylenia moduły mogą lepiej wykorzystywać promieniowanie słoneczne, co przekłada się na zwiększoną produkcję energii elektrycznej.
Dodatkową zaletą jest ułatwienie dostępu do paneli w przypadku konieczności przeprowadzenia napraw lub konserwacji. Możliwość zmiany położenia modułów pozwala na szybkie usunięcie usterek oraz przeprowadzenie przeglądów technicznych. To z kolei sprzyja dłuższej i bardziej niezawodnej pracy całego systemu.
Kolejnym atutem tego rozwiązania jest zmniejszenie ryzyka gromadzenia się zabrudzeń na powierzchni paneli. Ciągła zmiana pozycji ogranicza osiadanie kurzu, śniegu czy liści, a także ułatwia czyszczenie modułów. Dzięki temu instalacja może pracować z pełną wydajnością przez dłuższy czas, a konieczność częstej konserwacji zostaje zredukowana.
Działanie trackera odbywa się w pełni automatycznie, co sprawia, że system nie wymaga dodatkowej obsługi. Poza zwiększeniem efektywności użytkowanie tego rozwiązania wiąże się z większą wygodą oraz mniejszą koniecznością ingerencji ze strony właściciela instalacji.
Jakie są wady trackerów do fotowoltaiki?
Systemy nadążne w fotowoltaice dają wiele korzyści, jednak wiążą się również z pewnymi ograniczeniami. Jednym z głównych wyzwań są wysokie koszty związane z zakupem, montażem oraz utrzymaniem takiej instalacji. Choć technologia nie jest nowa, jej większa złożoność sprawia, że całkowity koszt wdrożenia przewyższa tradycyjne systemy montowane na dachach lub gruncie.
Dodatkową trudnością jest podatność na awarie mechaniczne i elektroniczne. Mimo że trackery poprawiają wydajność modułów fotowoltaicznych, same w sobie są bardziej narażone na uszkodzenia. Ekstremalne warunki pogodowe, zwłaszcza silne wiatry, mogą wpływać na ich stabilność oraz funkcjonowanie. Mechanizmy śledzące położenie słońca, w tym silniki i układy sterujące, podlegają naturalnemu zużyciu i wymagają regularnej konserwacji. W przypadku awarii może to prowadzić do spadku efektywności całej instalacji oraz dodatkowych kosztów związanych z naprawą.
Montaż trackerów jest również bardziej skomplikowany niż standardowych paneli montowanych na stałe. Instalacja wymaga precyzji oraz specjalistycznych umiejętności. Przekłada się to na wyższe koszty wykonania systemu. Ze względu na konieczność odpowiedniego przygotowania podłoża i właściwego wypoziomowania konstrukcji, proces ten zajmuje więcej czasu i wymaga zaawansowanego planowania.
Fotowoltaika na trackerach – komu dedykowany jest taki system instalacji PV?
System nadążny znajduje zastosowanie w różnych typach instalacji fotowoltaicznych i jest przeznaczony dla osób oraz firm, które chcą zwiększyć efektywność pozyskiwania energii ze słońca. Dzięki możliwości automatycznego dostosowywania pozycji paneli do aktualnego położenia słońca technologia ta pozwala na uzyskanie większej ilości energii w porównaniu do tradycyjnych, nieruchomych systemów.
Tego rodzaju rozwiązanie sprawdza się szczególnie w miejscach, gdzie kąt padania promieni słonecznych znacząco zmienia się w ciągu dnia lub roku. Regulacja ustawienia paneli pozwala na lepsze wykorzystanie promieniowania, czego efektem jest większa produkcja energii i poprawę efektywności całej instalacji. Zastosowanie trackerów wspiera rozwój odnawialnych źródeł energii i przyczynia się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Czy warto w nie inwestować? To zależy już od indywidualnych wymagań inwestora.
