Wiele osób zainwestowało w fotowoltaikę, licząc na znaczące obniżenie rachunków za prąd, a mimo to ich ostatnie faktury przyprawiają o ból głowy. Coraz więcej inwestorów zastanawia się, dlaczego mimo instalacji paneli słonecznych, rachunki nadal potrafią zaskoczyć swoją wysokością. W naszym poradniku wyjaśniamy, o jakich 5 aspektach podczas inwestycji w fotowoltaikę należy pamiętać!
Przeczytaj także:
- Ile paneli fotowoltaicznych na dom 100 m2, 150 m2, 200 m2?
- Fotowoltaika na działkę, do ogrodu i na altanie. Warto?
- Mój prąd 6.0
Czy rachunek za prąd mimo fotowoltaiki zawsze jest wysoki?
Głównym celem instalacji fotowoltaicznej jest zmniejszenie wydatków na energię elektryczną, co w większości przypadków rzeczywiście się udaje. Produkcja własnego prądu i jego zużywanie na bieżące potrzeby pozwala ograniczyć rachunki nawet o połowę, a ostateczna oszczędność zależy od poziomu autokonsumpcji oraz dopasowania produkcji do zapotrzebowania.
Nie zawsze jednak efekty są zgodne z oczekiwaniami. W pewnych specyficznych sytuacjach może się okazać, że koszty energii pozostają wyższe, niż przewidywano. Takie przypadki zazwyczaj wskazują na występowanie problemu, który wpływa na działanie systemu lub sposób rozliczeń. Czynniki takie jak nieoptymalne wykorzystanie energii, zmiany w taryfach czy ograniczenia w oddawaniu nadwyżek do sieci mogą powodować, że oczekiwane oszczędności nie będą w pełni osiągnięte.
Wysoki rachunek dla prosumenta za prąd z fotowoltaiki może wynikać z błędu
Jednym z możliwych powodów wysokiego rachunku za prąd może być błąd w odczycie licznika, awaria urządzenia pomiarowego lub nieścisłości na etapie rozliczeń. Choć większość faktur jest generowana przez systemy informatyczne, zdarzają się sytuacje, w których pojawiają się pomyłki, prowadzące do nieprawidłowego naliczenia opłat.
Warto dokładnie przeanalizować otrzymaną fakturę i porównać ją z wcześniejszymi rozliczeniami lub wzorami udostępnianymi przez sprzedawcę energii. Należy zwrócić uwagę na ewentualne nieprawidłowości, takie jak podwójne naliczanie opłat czy nietypowe różnice w zużyciu. Dodatkowo można zweryfikować dane dotyczące poboru energii, jednak trzeba pamiętać, że informacje prezentowane przez falownik dotyczą jedynie produkcji prądu, a nie uwzględniają zużycia na bieżące potrzeby.
Aby mieć lepszy wgląd w bilans energetyczny, warto wziąć pod uwagę instalację urządzenia monitorującego autokonsumpcję, czyli podlicznika do fotowoltaiki. Dzięki niemu można dokładnie śledzić ilość energii wyprodukowanej, zużytej w domu oraz przekazanej do sieci. Pozwala to szybciej wykryć ewentualne nieprawidłowości i uniknąć błędów w rozliczeniach.
W przypadku wykrycia niezgodności na fakturze istnieje możliwość jej reklamacji. Warto zapoznać się z procedurami obowiązującymi u danego dostawcy energii i skorzystać z przysługujących praw, jeśli rachunek zawiera błędne dane lub niewłaściwie naliczone opłaty.
Moc bierna a wysokie rachunki za prąd z fotowoltaiką
Wysokie rachunki za prąd w przypadku instalacji fotowoltaicznych mogą czasem wynikać z opłat za moc bierną, co zdarza się szczególnie w większych systemach stosowanych w przedsiębiorstwach. Jeśli problem rzeczywiście dotyczy mocy biernej, na fakturze pojawi się dodatkowa pozycja – opłata za energię bierną pojemnościową. Takie sytuacje dotyczą głównie odbiorców korzystających z taryf A, B, a w niektórych przypadkach także C.
Moc bierna, podobnie jak moc czynna, jest generowana w elektrowniach i przesyłana przez sieć elektroenergetyczną. Jej nadmiar prowadzi do zmniejszenia przepustowości sieci, strat energii czynnej w transformatorach oraz spadków napięcia. Z tego powodu ilość pobieranej mocy biernej podlega regulacjom, a jeśli Operator Systemu Dystrybucyjnego wykryje nadmierne jej zużycie, może naliczyć dodatkowe opłaty.
Instalacja fotowoltaiczna często wiąże się z wymianą licznika na nowoczesne urządzenie dwukierunkowe, które pozwala na dokładne pomiary i rejestrację poboru mocy biernej. W wielu przypadkach to właśnie po modernizacji układu pomiarowego pojawia się dodatkowa opłata, która wcześniej nie była uwzględniana na rachunku.
Jeśli na fakturze widnieje nowa opłata związana z energią bierną i jej wysokość jest znacząca, warto zastanowić się nad zastosowaniem urządzeń kompensujących. Mogą one ograniczyć dodatkowe koszty i poprawić efektywność energetyczną instalacji fotowoltaicznej.
Prognozowanie rachunków a wysokie koszty za energię elektryczną przy fotowoltaice
Podwyższony rachunek za prąd w przypadku instalacji fotowoltaicznej może wynikać z systemu prognozowanego rozliczania energii. W wielu przypadkach faktury nie odzwierciedlają rzeczywistego zużycia, lecz są obliczane na podstawie danych z poprzedniego roku. Po uruchomieniu fotowoltaiki energia zaczyna być produkowana na własne potrzeby, a nadwyżki trafiają na wirtualne konto prosumenckie.
Nie oznacza to jednak, że sprzedawca energii automatycznie dostosuje sposób rozliczania do nowej sytuacji. Do momentu, gdy zakład energetyczny uzyska pełne dane dotyczące zmienionego zużycia, rachunki mogą nadal opierać się na wcześniejszych prognozach. Prowadzi to do generowania zawyżonych faktur. Warto monitorować ten proces i w razie potrzeby skontaktować się z operatorem w celu aktualizacji prognozowanego zużycia.
Ponadto w takiej sytuacji można skorzystać z kilku rozwiązań. Jednym z nich jest opłacanie rachunków w pełnej wysokości, co prowadzi do powstania nadpłaty. Zgromadzone środki zostaną następnie wykorzystane na przyszłe faktury, dzięki czemu przez pewien czas nie będzie konieczności regulowania opłat za energię.
Inną opcją jest uiszczenie należności zgodnie z wystawionymi fakturami, a następnie złożenie wniosku o zwrot nadpłaconej kwoty po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Takie rozwiązanie pozwala na bieżącą kontrolę wydatków i uniknięcie długoterminowego zamrażania środków.
Możliwe jest także zmniejszenie wysokości faktur do poziomu opłat stałych. Na podstawie rozporządzenia Ministra Energii z 6 marca 2019 roku (§ 32, ust. 5) istnieje możliwość ograniczenia bieżących płatności do opłat dystrybucyjnych, a ewentualne dopłaty zostaną uregulowane po zakończeniu okresu rozliczeniowego.
Warto jednak pamiętać, że nawet jeśli faktura jest zawyżona ze względu na prognozowane zużycie, obowiązek jej opłacenia pozostaje aktualny.
Wysoki rachunek za prąd przy fotowoltaice – brak licznika dwukierunkowego do instalacji fotowoltaicznej
Jednym z powodów wysokiego rachunku za prąd w przypadku fotowoltaiki może być uruchomienie instalacji bez wcześniejszej wymiany licznika na dwukierunkowy. W systemie on-grid taki licznik jest niezbędny, ponieważ standardowe urządzenie pomiarowe nie rozróżnia kierunku przepływu energii. W efekcie każdy przesyłany prąd, niezależnie od tego, czy pochodzi z sieci, czy z domowej instalacji fotowoltaicznej, jest traktowany jako pobór, co prowadzi do naliczania dodatkowych opłat.
Włączenie instalacji bez odpowiedniego licznika skutkuje nie tylko niepotrzebnymi kosztami, ale także stratą wyprodukowanej energii. Dlatego przed rozpoczęciem użytkowania systemu warto dopilnować, aby wszystkie formalności z operatorem sieci zostały zakończone, a licznik wymieniony na właściwy. Wyjątkiem może być krótkotrwały test instalacji przeprowadzany przez firmę montującą panele, który pozwala sprawdzić poprawność działania systemu przed jego pełnym uruchomieniem.
Zwykle to wykonawca instalacji zajmuje się kwestiami formalnymi związanymi z podłączeniem do sieci i wymianą licznika. Jednak dobrze jest monitorować cały proces, aby upewnić się, że wszystkie wymagane kroki zostały wykonane, zanim instalacja zacznie pracować na pełnych obrotach.
Wyższa faktura za prąd przez większe zużycie energii
Przed montażem fotowoltaiki wiele osób stara się racjonalnie zarządzać zużyciem energii, wybierając energooszczędne urządzenia czy ograniczając zbędne zużycie prądu, na przykład poprzez gaszenie świateł. Po uruchomieniu instalacji podejście to często ulega zmianie, ponieważ pojawia się poczucie korzystania z energii „za darmo”. W efekcie zużycie prądu wzrasta, a dodatkowo częściej pojawia się decyzja o zakupie nowych urządzeń, takich jak klimatyzacja. To z kolei może wpłynąć na wysokość rachunków.
Trudność w kontrolowaniu zużycia wynika również z ograniczonego dostępu do narzędzi monitorujących pobór energii. Niektórzy operatorzy sieci udostępniają takie rozwiązania, jednak nie są one powszechnie dostępne, a ich dokładność bywa niewystarczająca. Ostateczny rachunek może więc być wyższy nie tylko z powodu wzrostu zużycia, ale także na skutek rosnących cen energii i dodatkowych opłat, takich jak opłata mocowa.
Mimo to instalacja fotowoltaiczna pozwala znacznie ograniczyć wydatki na energię, często o 60–90%. Jeśli jednak w pewnym momencie rachunki okazują się wyższe od oczekiwanych, zwykle wynika to z przejściowych czynników, które można łatwo skorygować. Po ich rozwiązaniu system zaczyna działać zgodnie z oczekiwaniami, przynosząc realne oszczędności.
