Magazyny energii dla instalacji fotowoltaicznych stają się coraz bardziej popularnym rozwiązaniem, pozwalającym na zwiększenie niezależności energetycznej i korzystanie z wytworzonego prądu w dowolnym momencie. Aby jednak urządzenie było efektywne i spełniało swoje zadanie przez długi czas, należy zwrócić szczególną uwagę na jego parametry, w tym przede wszystkim na odpowiednią pojemność. Dobrze dopasowana wielkość magazynu energii pozwala na optymalne wykorzystanie zgromadzonej energii i zwiększenie opłacalności inwestycji.
Przeczytaj także:
- Opłata zmienna sieciowa za prąd – co to jest?
- Dom zeroenergetyczny a fotowoltaika – czy fotowoltaika jest niezbędna?
- Co to jest carport fotowoltaiczny?
Jak wygląda rynek magazynów energii w Polsce?
Popularność domowych magazynów energii w Polsce dynamicznie rośnie, co znajduje odzwierciedlenie w danych dotyczących programu Mój Prąd. W edycji Mój Prąd 5.0 zgłoszono 10 054 wnioski o dotacje na magazyny energii, podczas gdy dotacje na instalacje fotowoltaiczne wnioskowano 89 177 razy. W kolejnej edycji, Mój Prąd 6.0, do końca października złożono 20 914 wniosków o wsparcie na magazyny energii i 52 779 na instalacje PV, co wskazuje na rosnący udział magazynów energii wśród użytkowników fotowoltaiki.
Z danych Solar Power Europe wynika, że do końca 2023 roku w Europie zainstalowano domowe magazyny energii o łącznej pojemności 12 GWh, co przy średniej wielkości magazynu wynoszącej 10 kWh przekłada się na około 1,2 miliona urządzeń. Sam 2023 rok przyniósł ponad dwukrotny wzrost liczby instalacji, co potwierdza rosnące zainteresowanie tym rozwiązaniem.
Jaka pojemność i moc magazynu energii do instalacji fotowoltaicznej?
Pojemność magazynu energii, określana jako brutto i netto, jest jednym z podstawowych parametrów tych urządzeń. Pojemność użytkowa (netto), nazywana także głębokością rozładowania (DoD – Depth of Discharge), wskazuje na część baterii, która może być bezpiecznie wykorzystana bez ryzyka jej uszkodzenia. W bateriach litowo-jonowych DoD zazwyczaj wynosi od 90% do 95%, choć niektórzy producenci w warunkach gwarancyjnych mogą określać inne wartości, np. 80%. Niezalecane jest korzystanie z całej pojemności całkowitej (brutto), ponieważ może to prowadzić do trwałych uszkodzeń akumulatora.
Magazyny energii są zazwyczaj budowane z modułów o pojemności od 2,5 kWh do 7 kWh, a ich całkowite pojemności mieszczą się w przedziale od 2,5 kWh do 13 kWh. Większe pojemności często obniżają koszt przechowywania jednej kilowatogodziny energii.
Oprócz pojemności ważnym parametrem jest moc urządzenia. Magazyn o dużej pojemności, ale niskiej mocy, dostarcza energię przez dłuższy czas, jednak jednocześnie zasili jedynie ograniczoną liczbę urządzeń. Wybór magazynu energii powinien więc uwzględniać zarówno pojemność, jak i moc, aby zapewnić jego efektywne działanie.
Jak dobrać magazyn energii do fotowoltaiki?
Dobór magazynu energii elektrycznej do instalacji fotowoltaicznej można opierać na zasadzie dopasowania pojemności akumulatora do mocy instalacji. Na przykład magazyn energii 10 kWh dla instalacji 10 kW czy 5 kWh dla 5 kW. Choć takie podejście może być praktyczne, lepiej uwzględnić rzeczywiste potrzeby energetyczne gospodarstwa domowego niż jedynie moc samej instalacji.
W niektórych przypadkach mniejszy magazyn energii może okazać się wystarczający i bardziej opłacalny. Warto zastanowić się nad tym, ile energii potrzeba w razie awarii prądu lub w nocy oraz które urządzenia muszą wtedy działać. Mowa oczywiście o takich urządzeniach jak lodówka, oświetlenie czy podstawowe sprzęty podłączone do kilku gniazdek. Obliczenie dziennego zużycia energii tych urządzeń pozwala określić odpowiednią pojemność magazynu.
Oprócz pojemności należy także uwzględnić maksymalną moc urządzeń, które mają być zasilane. Magazyn energii musi posiadać wystarczającą moc ciągłą, aby jednocześnie zasilać wszystkie wybrane urządzenia po przełączeniu. Dopiero po analizie tych parametrów można wybrać odpowiedni magazyn energii, który będzie efektywny i dostosowany do potrzeb.
Ile kosztuje magazyn energii?
Koszt przydomowego magazynu energii wynosi od 20 do nawet 60 tysięcy złotych. Cena zależy głównie od jego pojemności i jakości wykonania. Magazyny o pojemności do 5 kWh są dostępne w cenie około 20 tysięcy złotych, urządzenia średniej wielkości, mieszczące do 10 kWh, to wydatek rzędu 30 tysięcy złotych. Natomiast większe modele o pojemności około 20 kWh mogą kosztować nawet 60 tysięcy złotych.
Mimo że jest to duża inwestycja, jej koszt zwraca się w trakcie użytkowania urządzenia dzięki oszczędnościom na energii. Ponadto dostępne są programy wsparcia, takie jak Mój Prąd, który w szóstej edycji oferuje dofinansowanie w wysokości do 7 tysięcy złotych na instalację fotowoltaiczną z magazynem energii lub do 16 tysięcy złotych na sam magazyn, a to znacząco obniża finalny koszt zakupu urządzenia.
Jaki magazyn do nadwyżek energii z fotowoltaiki będzie najlepszy?
Wybór odpowiedniego magazynu energii zależy od wielu czynników, a decyzja powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb użytkownika. Jednym z najważniejszych aspektów jest pojemność urządzenia, która określa, ile energii może zostać zmagazynowane. Powinna ona odpowiadać średniemu zużyciu energii oraz okresom, w których instalacja nie produkuje wystarczającej ilości energii.
Istotna jest także efektywność magazynu, czyli zdolność do przechowywania i oddawania energii przy minimalnych stratach. Wyższa efektywność pozwala na lepsze wykorzystanie zgromadzonej energii. Warto również sprawdzić tempo samorozładowania, które pokazuje, jak długo urządzenie może utrzymać zgromadzoną energię w stanie nieużywanym.
Trwałość magazynu to kolejny istotny parametr. Urządzenie powinno być w stanie działać przez wiele lat bez zauważalnego spadku wydajności, co jest szczególnie ważne przy inwestycjach długoterminowych, takich jak instalacje fotowoltaiczne. Ważna jest także odporność urządzenia na zmienne temperatury, zwłaszcza w miejscach, gdzie panują trudne warunki atmosferyczne.
Ostatecznie należy uwzględnić koszty zakupu, instalacji i konserwacji. Różne modele mogą różnić się ceną oraz wymaganiami dotyczącymi obsługi, co może wpłynąć na całkowite koszty użytkowania. Wybór urządzenia powinien zatem uwzględniać zarówno parametry techniczne, jak i aspekty ekonomiczne.
Czy opłaca się inwestować w urządzenie do magazynowania energii?
Decyzja o zakupie magazynu energii zależy od indywidualnych potrzeb i oczekiwań. Ze względu na ograniczenia sprawności akumulatorów, takie rozwiązanie nie gwarantuje pełnej niezależności energetycznej. Jednak zwiększenie pojemności magazynu pozwala na wyższy poziom samowystarczalności instalacji. Systemy off-grid, choć oferują możliwość uniezależnienia się od sieci energetycznej, nie zawsze są w pełni niezawodne. Z tego powodu wielu użytkowników wybiera systemy hybrydowe, które łączą możliwość korzystania z sieci energetycznej z użyciem magazynu energii w okresach przerw w dostawie prądu. Takie podejście pozwala na ograniczenie kosztów, szczególnie jeśli zakup magazynu został wsparty dofinansowaniem z programów rządowych, np. „Mój Prąd”.
