Pożar jest jednym z najważniejszych zagrożeń w przypadku różnego rodzaju instalacji domowych. Aby odpowiednio chronić się przed skutkami rozprzestrzeniania się ognia, warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenia przeciwpożarowe. Dotyczy to także instalacji fotowoltaicznych. Choć ryzyko pożaru fotowoltaiki jest stosunkowo niewielkie, to jednak z uwagi na potencjalne zniszczenia nadal jest to istotne zagrożenie, które należy brać pod uwagę.
Przeczytaj także:
- Energia Plus 2024 – dofinansowanie do fotowoltaiki dla firm
- Kontrole fotowoltaiki – po co i dlaczego?
- Jak uzyskać dofinansowanie do fotowoltaiki 2024?
Co może wywołać pożar fotowoltaiki?
Poprawnie zamontowana instalacja fotowoltaiczna charakteryzuje się tym, że jest odporna na pożary, jednak ryzyko ich wystąpienia nadal istnieje. Przyczyny mogą być różne, dlatego istotne jest dokładne zidentyfikowanie potencjalnych źródeł zagrożenia.
Najczęstszą przyczyną pożarów instalacji fotowoltaicznych są czynniki zewnętrzne. W polskich warunkach atmosferycznych istotną rolę odgrywają silne wiatry, które mogą uszkadzać komponenty oraz uderzenia piorunów, które szczególnie często pojawiają się na niebie w miesiącach letnich. Ryzyko pożaru mogą zwiększać także błędy ludzkie. Mowa tu między innymi o nieodpowiednio wykonanym uziemieniu, niepoprawnym zaciśnięciu złączy MC4 czy złej lokalizacji przewodów.
Aby minimalizować te zagrożenia, należy przede wszystkim wybrać doświadczoną i renomowaną firmę, która będzie odpowiedzialna za zaprojektowanie, montaż i zabezpieczenie instalacji fotowoltaicznej. Mimo że awarie urządzeń stanowią rzadszą przyczynę pożarów, to jednak regularny serwis i konserwacja mają istotne znaczenie w aspekcie zapobiegania usterkom i zabezpieczeniu systemu przed pożarem.
Jak zabezpieczyć instalację fotowoltaiczną przed pożarem? Co o tym mówią przepisy?
W Polsce obecne przepisy nie określają specyficznych regulacji przeciwpożarowych dla instalacji fotowoltaicznych o mocy poniżej 6,5 kW. Dla systemów o mocy przekraczającej tę wartość inwestorzy mają obowiązek zawiadomienia Państwowej Straży Pożarnej oraz konieczność uzgodnienia projektu z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych. Średnia moc układów PV w Polsce wynosi obecnie 9,68 kW, co oznacza, że większość instalacji wymaga wdrożenia odpowiednich zabezpieczeń przeciwpożarowych. Dobór zakresu zabezpieczeń jest ustalany indywidualnie, w zależności od charakterystyki projektu, lokalizacji, potencjalnego ryzyka pożarowego dla budynku, wyposażenia urządzeń oraz przygotowania obiektu do działań ratowniczo-gaśniczych.
Jak zabezpieczyć fotowoltaikę przed pożarem?
Aby odpowiednio zabezpieczyć instalację fotowoltaiczną przed pożarem, stosuje się różne rozwiązania. Przede wszystkim są to dodatkowe urządzenia kontrolujące i minimalizujące ryzyko pożaru. Istotną rolę w tej ochronie odgrywają wyłączniki i bezpieczniki przeciwpożarowe, które mają za zadanie ograniczać niebezpieczne przeciążenia i zwarcia, które mogą prowadzić do pożaru. Ważne jest to, aby używane komponenty były dostosowane do specyfiki układów fotowoltaicznych. Oznacza to konieczność stosowania bezpieczników niezależnych od polaryzacji i zapewniających skuteczną ochronę w każdych warunkach.
Rozłączniki instalacyjne do fotowoltaiki stanowią kolejną ważną grupę zabezpieczeń w układach PV, gdzie falownik nie jest wyposażony we własny rozłącznik. Ich główną funkcją jest odcięcie dopływu prądu do inwertera, co pozwala zabezpieczyć domową sieć elektryczną. Równie istotne są ograniczniki przepięć, które utrzymują właściwe parametry pracy układu i zapobiegają nagłym skokom napięcia podczas występowania wyładowań atmosferycznych.
Dodatkowym sposobem na zabezpieczenie paneli fotowoltaicznych przed pożarem jest zastosowanie optymalizatorów mocy, które po wyłączeniu falownika sprowadzają napięcie w obwodzie do kilku woltów. Nie tylko zwiększają one efektywność układu, ale także umożliwiają stałą kontrolę nad jego funkcjonowaniem. Dzięki temu znacznie łatwiej jest podjąć szybką interwencję w przypadku wystąpienia jakichkolwiek usterek.
Jak często mają miejsce pożary instalacji PV?
Pożary instalacji fotowoltaicznych są zjawiskiem rzadkim – nawet bez dodatkowych zabezpieczeń, systemy te wykazują dużą odporność na zwarcia i inne potencjalne problemy. Potwierdzają to międzynarodowe dane, na przykład badania przeprowadzone przez instytut TÜV Rheinland, opublikowane w 2015 roku, które wskazują, że spośród 1,3 mln instalacji odnotowano 430 pożarów, co daje ryzyko na poziomie 0,033%.
Brytyjska agencja BRE National Solar Center w 2017 roku przedstawiła podobne wyniki, z 58 pożarami na około 1 mln instalacji, co stanowi ryzyko wynoszące 0,0058%. W Polsce brakuje systematycznie gromadzonych danych na ten temat, jednak można przypuszczać, że częstotliwość pożarów jest na podobnym poziomie. Należy również zauważyć, że od czasu przeprowadzenia tych badań, zabezpieczenia stosowane w instalacjach fotowoltaicznych zostały jeszcze bardziej udoskonalone przez producentów.
Mimo że ryzyko pożaru instalacji fotowoltaicznej jest statystycznie dość niewielkie, to jest to realne zagrożenie, które może mieć negatywny wpływ na zdrowie i życie domowników. W związku z tym, zabezpieczenie instalacji fotowoltaicznej przed pożarem jest ważną kwestią, którą należy traktować poważnie przy projektowaniu każdego systemu PV. Dbając o prawidłowe zabezpieczenia, można znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia pożaru oraz zwiększyć bezpieczeństwo użytkowników i ich mienia.
Przeczytaj nasz artykuł Jak postępować w przypadku pożaru fotowoltaiki.
