Współczynnik COP jest jednym z najważniejszych parametrów do oceny wydajności pomp ciepła. Zasada jest bardzo prosta – im wyższy wskaźnik, tym lepsza efektywność urządzenia. Należy pamiętać, że współczynnik efektywności zależy nie tylko od samej pompy ciepła, ale również od warunków, w jakich ona pracuje. Co oznacza współczynnik COP pompy ciepła? Czym się różni współczynnik COP i SCOP? Od czego zależy wartość efektywności pompy ciepła?
Przeczytaj także:
Co oznacza COP?
COP, czyli Coefficient of Performance, to współczynnik wydajności, który określa sprawność pompy ciepła. Wyliczany jest poprzez podzielenie wartości wytworzonej energii cieplnej przez pobraną moc elektryczną. Im mniejsza wychodzi różnica temperatur dolnego źródła i górnego źródła, tym wartość COP jest wyższa. Dla przykładu COP = 5 oznacza, że przy pobraniu 1 kWh energii elektrycznej i 4 kWh energii cieplnej z otoczenia uzyskamy 5 kWh ciepła przekazywanego do budynku przez pompę. W takim przypadku sprawność pracy pompy ciepła wynosi aż 500 procent.
Współczynnik COP – od czego zależy wartość współczynnika efektywności?
Współczynnik efektywności pracy pompy ciepła oznacza jej wydajność w określonych warunkach. Co istotne, nie jest to wartość stała, ale zmienna w dużym zakresie. W przypadku urządzeń powietrze-woda im wyższa różnica pomiędzy temperaturami na zewnątrz i tą, jaką chce się osiągnąć w domu, tym wartość współczynnika COP niższa. Sprawność urządzeń z ogrzewaniem podłogowym jest większa w porównaniu z tradycyjnymi grzejnikami, ponieważ taki system grzewczy ma większą powierzchnię. Dlatego też temperatura wody zasilającej system ogrzewania nie musi być tak wysoka, jak w przypadku standardowych grzejników. Na współczynnik efektywności COP wpływa także technologia urządzenia. Im bardziej energochłonne są poszczególne elementy, tym efektywność jest niższa.
Co oznacza współczynnik SCOP?
Opisując COP nie sposób nie wspomnieć jeszcze o SCOP, czyli Seasonal Coefficient of Performance. Wskaźnik ten pozwala obliczyć, ile prądu zużyje pompa ciepła w ciągu danego okresu, np. sezonu grzewczego. Jest to stosunek ilości energii cieplnej dostarczanej do budynku do wielkości wykorzystanej przy tym energii elektrycznej w ciągu określonego czasu. Otrzymanie takich wyników pozwala oszacować przybliżone koszty eksploatacyjne ogrzewania domu w sezonie grzewczym.
Aby współczynnik SCOP mógł prawidłowo informować o możliwościach pompy ciepła, powinien on być dopasowany do panujących temperatur w trakcie sezonu grzewczego. Warto tutaj podkreślić, że w związku z tym Europa została podzielona na trzy strefy klimatyczne – klimat ciepły, klimatu umiarkowany i chłodny, a obszar Polski zaliczono do klimatu chłodnego.
Wartości te będą jednak różne, w zależności od regionu kraju. Dla przykładu okolice północno-wschodnie mają inne wartości niż obszary zachodnie. Dlatego dla zachowania precyzji SCOP należy uwzględnić te zmiany. Zachodnią i centralną część kraju można zaliczyć do klimatu umiarkowanego, a obszary wschodnie i górskie do klimatu chłodnego.
Współczynnik COP pompy ciepła – jak porównać sprawność urządzeń?
Popularność w przypadku pomp ciepła, jako źródła ciepła w domu i do przygotowywania ciepłej wody użytkowej, stale rośnie. Nie powinno to dziwić między innymi ze względu na niższe koszty eksploatacji tych urządzeń, które dodatkowo są ekologicznym rozwiązaniem. Wybór pompy ciepła nie jest jednak taki prosty, a jednym z parametrów, który należy uwzględnić przed zakupem pompy ciepła jest właśnie współczynnik COP.
Porównywanie wartości współczynnika COP bez podania warunków, w których został on zmierzony nie ma sensu. Producenci oferujący swoje urządzenia bardzo często podają maksymalne wartości, jakie osiąga sprzęt. Niestety, ale nie podają przy tym warunków, w jakich udało się tego dokonać. Warto więc zajrzeć w karty katalogowe i sprawdzić COP dla różnych wartości temperatury powietrza i temperatur wyjściowych. Zwykle znajdują się tam wartości dla standardowych warunków – temperatury dolnego źródła równej 7 stopni Celsjusza i wyjściowej wody równej 35 stopni Celsjusza. Często jednak producenci podają współczynnik sprawności także dla niższych temperatur, jakie panują zimą.
Należy pamiętać, że obniżenie wartości temperatury dolnego źródła ciepła, przy jednoczesnym zachowaniu stałej temperatury wody na wyjściu pompy ciepła przyczyni się do niższej wartości parametru COP. Dlatego powinno się porównywać wartości przy temperaturze poniżej 0 stopni Celsjusza. Może się bowiem okazać, iż model z podanym niskim współczynnikiem COP będzie lepiej radzić sobie w warunkach, gdy będzie panowała niska temperatura, w porównaniu z urządzeniem o wyższym COP maksymalnym. Porównując się sam współczynnik COP urządzeń grzewczych należy:
patrzeć na ten sam typ pomp,
nie patrzeć na parametry COP bez podanych parametrów dolnego i górnego źródła,
sprawdzić współczynnik efektywności dla różnych warunków,
zwrócić uwagę, czy porównane parametry zostały porównane za pomocą tej samej metodologii,
pamiętać, że wyższy współczynnik COP nie zawsze sprawia, że urządzenie idealnie sprawdzi się w niższych temperaturach.
Przed dokonaniem zakupu pompy ciepła warto jeszcze skonsultować swoją decyzję ze specjalistą, który wie, na co zwrócić uwagę i jakie urządzenie będzie najlepszym rozwiązaniem dla danej nieruchomości i jej zapotrzebowania na ilość ciepła.
