W 2022 roku w życie weszły nowe zasady rozliczania prosumentów. Obowiązujący do tego czasu system opustów zamieniony został na net-billing. Nadwyżki energii nie są więc gromadzone już w sieci energetycznej, a następnie odbierane, ale są sprzedawane do niej po cenie rynkowej. Nowe rozliczenie promuje znacznie zwiększenie autokonsumpcji i magazynowania energii, czego efektem jest kupowanie przez inwestorów właśnie magazynów do gromadzenia prądu. Jak do tego ma się pojęcie fleksumenta? Kim jest i czym się charakteryzuje oraz różni od prosumenta?
Przeczytaj także:
Kim jest fleksument na rynku energii?
Fotowoltaika z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością. Możliwość wyprodukowania darmowej energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej, a także jej przechowywanie w magazynie energii na dni ze zwiększonym poborem prądu sprawiają, że inwestorzy starają się jak najbardziej osiągnąć niezależność energetyczną.
Ostatnimi czasy pojawiło się pojęcie fleksument – kim on jest i jaką odgrywa rolę? Otóż fleksument, podobnie jak prosument, zajmuje się produkcją energii elektrycznej z mikroinstalacji OZE, jednak jego system energetyczny wyposażony jest w magazyn energii. Dzięki niemu może on zwiększyć swoją niezależność od sieci. Ponadto, dzięki większej autokonsumpcji wyprodukowanej energii i sprzedaży prądu do sieci elektroenergetycznej po większej cenie i kupnie po niższej, może podnieść opłacalność swojej fotowoltaiki.
Fleksument to nie tylko korzyść dla samego użytkownika odnawialnych źródeł energii, ale także dla całego systemu energetycznego. Dzięki wdrożeniu zmian produkcji w trakcie dnia, może on świadczyć usługi elastyczności dla operatorów sieci dystrybucyjnych. Magazyny energii odgrywają również istotną rolę w aspekcie większej stabilizacji sieci, dzięki czemu możliwy jest dalszy rozwój energetyki odnawialnej.
Jaka jest różnica pomiędzy fleksumentem a prosumentem?
Do tej pory właścicieli instalacji fotowoltaicznych nazywano prosumentami. Definicja tego słowa pochodzi od dwóch innych – konsument i producent. Jest to osoba, która jednocześnie produkuje energię elektryczną i konsumuję zgodnie z zapotrzebowaniem na energię jego gospodarstwa domowego. W systemie opustów prosument mógł magazynować wyprodukowany prąd w sieci energetycznej. W czasie, gdy jego fotowoltaika nie produkuje wystarczającej ilości prądu, może ją odebrać z sieci.
Po wprowadzeniu nowego systemu rozliczeń net-billing, który nieco namieszał na rynku fotowoltaiki, nie ma już możliwości magazynowania wytworzonej energii u operatora systemu. Nadwyżki prądu są sprzedawane po cenach rynkowych do dystrybutora, a następnie odkupywane w przypadku, kiedy instalacja nie pokrywa zapotrzebowania gospodarstwa domowego na energię. Aby zoptymalizować wysokość rachunków, wskazane jest więc świadome nią zarządzanie.
Infrastruktura domowych elektrowni uległa więc małej transformacji energetycznej, w myśl której inwestorzy zaczęli stawiać na magazyny energii. Ponadto stali się oni aktywnym uczestnikiem rynku energii, więc nie tylko produkują energię ze słońca, ale sami optymalizują jej zużycie dzięki właśnie dodatkowym urządzeniom. Takich użytkowników nazywa się więc fleksumentami.
Elastyczność sieci dystrybucyjnej
Dla operatorów systemów dystrybucyjnych, wprowadzone zmiany na rynku energii, a także dynamiczny rozwój energetyki prosumenckiej, stawiają szereg różnych wyzwań pod względem technicznym. Istniejąca obecnie infrastruktura jest przestarzała, nieprzygotowana do pracy z większą liczbą źródeł rozproszonych. To powoduje, że coraz częściej sieć jest przeciążona, a w szczególności w szczytowym momencie produkcji energii ze słońca.
Coraz częstsze przekroczenia możliwości odbioru mocy sprawiają, że w celu utrzymania stabilności sieci, niemożliwe jest podłączanie dodatkowych i nowych źródeł OZE bez modernizacji lub elastyczności sieci wysokiego napięcia w Polsce. Najlepiej, kiedy oba procesy pójdą równolegle, w przeciwnym razie rozwój OZE zostanie wyhamowany, co będzie sprzeczne z unijnymi celami osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Elastyczność systemu elektroenergetycznego jest po prostu zdolnością systemu do reagowania na zmiany zapotrzebowania i wytwarzania energii elektrycznej, w taki sposób, aby zapewniał on stabilność działania sieci i bezpieczeństwo dostaw. W zwiększeniu elastyczności dużą rolę może odegrać fleksument. Dzięki świadczeniu usługi elastyczności, która docelowo ma zapobiegać przeciążeniom sieci, a w szczególności linii, poprawić jakość dostaw energii, czy też ograniczyć albo odłożyć w czasie inwestycje w modernizację sieci. By usługi mogły być świadczone i przyniosły oczekiwany efekt konieczne jest prawidłowe zaprojektowanie ram regulacyjnych.
Zmiany dotychczasowej metody rozliczania właścicieli instalacji fotowoltaicznych, czyli przejście na net-billing, było ważnym aspektem, który przyczynił się do zwiększenia indywidualnego udziału osób produkujących energię na własne potrzeby w systemie energetycznym. Rola fleksumenta w transformacji energetycznej staje się coraz większa przez to, że jest on w stanie zaoferować systemowi energetycznemu usługi elastyczności. Ponadto wraz ze zmianami i nowym wymiarem krajowej energetyki w przyszłości jego rola znacznie.
